درب بطری | شناخت نشانه‌های درب بطری با کیفیت

درب بطری | شناخت نشانه‌های یک محصول مرغوب

درب بطری به همان میزان که بدنه و پوسته اصلی آن اهمیت دارد، باید مورد توجه واقع شده و با دقت بالایی انتخاب شود. زیرا در واقع یک طراحی و تولید عالی در بخش بدنه بطری با یک درب مناسب و کاربردی تکمیل خواهد شد. به نحوی که حتی بهترین نوع از بدنه، اگر با یک درب مناسب و کاربردی همراه نشود، نمی‌تواند انتظارات تولیدکنندگان و به تبع آن خواسته‌های مشتریان را برآورده سازد. از این رو ما همواره بر این موضوع تأکید داریم که تولید و استفاده از بطری‌های پلاستیکی، باید با دقت و نکته‌سنجی در انتخاب تمام جزئیات انجام شود. در همین راستا قصد داریم تا برای ادامه مباحث مرتبط با بهره‌برداری از انواع بطری‌های پلاستیکی از جمله بطری پت، این بار به سراغ درب‌ها رفته و مباحثی مرتبط با آن‌ها را بررسی کنیم. پس اگر شما نیز یکی از متقاضیان استفاده از بطری‌های پلاستیکی هستید یا به هر علتی در مورد آن پرسش‌هایی دارید، می‌توانید تا انتها برای آشنایی بیشتر با جزئیات و فرآیند تولید درب بطری با ما همراه باشید.

چه موادی در تولید درب بطری کاربرد دارند؟

اولین پرسشی که قصد داریم با آن مواجه شویم، در رابطه با مواد اولیه مورد استفاده در تولید درب بطری است. برای تولید این جزء از بطری پلاستیکی، بسته به فاکتورهای گوناگونی، از چندین ماده مختلف استفاده می‌شود. به بیانی دیگر تصمیم‌گیری در مورد ماده اولیه و متریال انتخابی برای تولید درب بطری، در گرو کاربرد بطری است که قرار است درب برای آن تولید شود. معمولاً از چهار نوع پلاستیک در تولید این بخش استفاده می‌شود.

• پت (PET)؛ که نتیجه حاصل از آن بسیار قدرتمند، مقاوم و همچنین سبک است. معمولاً از آن برای بطری آب معدنی و نوشابه‌های گازدار نرمال استفاده می‌شود.
• پلی‌اتیلن با چگالی بالا (HDPE)؛ مقاومت قابل قبولی دارد، سخت و تا حد ترد است اما همچنان وزن قابل قبولی داشته و زیاد سنگین نیست.
• پلی اتیلن با چگالی پایین (LDPE)؛ چندان محکم نیست و می‌توان گفت بیشتر انعطاف‌پذیر است. اما در برابر ضربه مقاومت خوبی داشته و به‌راحتی با شکستگی یا برش مواجه نمی‌شود.
• پلی‌پروپیلن (PP)؛ این نوع از پلاستیک نیز سخت، زمخت و بادوام است اما بخاطر هزینه زیادی که گاهاً در مراحل تولید ایجاد می‌شود، کمتر مورد استقبال است. با این حال اما برای بطری‌هایی با انواع مقاصد قابل استفاده است.

دقت داشته باشید که مورد فوق صرفاً برخی از پرکاربردترین متریال‌های مورد استفاده در تولید درب بطری هستند. اما گاهاً تولیدکنندگان بسته به تشخیص و نیاز خود ممکن است به متریال‌های دیگری نیز اعتماد کنند.

آیا درب بطری گازبند و آب‌بند را می‌شود همزمان تولید کرد؟

درب بطری گازبند و آب‌بند، دو دسته از محصولاتی هستند که تفاوت کاربردشان با نگاهی به اسامی آن‌ها به‌سادگی قابل درک است. درب‌های گازبند بیشتر برای بطری‌های حاوی مایعات و نوشیدنی‌های گازدار کاربرد دارند؛ از جمله نوشابه، نوشیدنی انرژی‌زا یا ماءالشعیرها. اما در آب‌بند بیشتر برای بطری‌هایی پیشنهاد می‌شود که گازدار نبوده و فشار هوای درون آن‌ها بر درب غالب نیست. با این اوصاف می‌توان گفت اصلی‌ترین کاربرد آن برای بطری‌های آب معدنی یا آبمیوه‌های بدون گاز است. اما پرسش اصلی این بخش، مربوط به نحوه تولید آن‌هاست. در واقع خصوصیات فیزیکی و برخی جزئیات ریز در ساختار درب گازبند و درب آب‌بند تفاوت دارند. اما این تفاوت‌ها باعث تمایز چشم‌گیری در مراحل تولید نخواهند شد. آنچه بیشتر تفاوت این دو دسته از محصولات را به رخ می‌کشد، متریال مورد استفاده در تولید آن‌هاست.

درب بطری آب‌بند از پلی‌اتیلن گرید (HD-52518) تولید می‌شود. اما در نقطه مقابل، تولید درب بطری گازبند، با استفاده از پلی‌اتیلن گرید (HI-500) صورت می‌پذیرد. این تفاوت در استفاده از متریال، نتایج و تمایزهای دیگری را نیز رقم خواهد زد. به عنوان مثال همین تفاوت در متریال باعث می‌شود تا عامه تولیدکنندگان و حتی مصرف‌کنندگان، به شکل دانسته یا ندانسته، تصور کنند که درب آب‌بند کیفیت پایین‌تری داشته و در اصطلاح شل‌تر است؛ اما درب گازبند چنین شرایطی نداشته و به‌عبارتی محکم و فیکس‌تر است. این تلقی از کیفیت انواع مختلف درب بطری اصلاً غلط نیست اما صرفاً به تفاوت در متریال مورد استفاده ربط ندارد. در واقع باید پذیرفت که مراحل تولید نیز تفاوت‌های مهمی دارند و به این نرمی و بی‌کیفیتی درب بطری آب‌بند کمک می‌کنند.

تولید درب بطری چگونه انجام می‌شود؟

تولید درب بطری، ممکن است پروسه‌ای بسیار ساده و روتین تلقی شود اما همانطور که گفته شد، اسلوب و پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. بدون رعایت برخی قواعد و پیروی از فرآیندهای روشن و از پیش تعیین‌شده، ممکن نیست که بتوانید یک محصول نهایی باکیفیت تولید کنید. برای شروع اجازه دهید تا به نحوه تولید درب بطری بپردازیم.

قریب به اتفاق درب‌های بطری، از طریق مکانیسمی که به آن قالب‌گیری تزریقی گفته می‌شود، تولید خواهند شد. قالب‌گیری تزریقی یا (Injection Moulding) پروسه‌ای است که در آن پلت‌های پلیمر ترموپلاستیک در یک قیف فلزی، آنقدر حرارت می‌بینند که نرم و منعطف یا به‌عبارتی ذوب شوند. در این مرحله است که تولیدکننده بسته به نظر خود می‌تواند هر رنگی که می‌خواهد به پروسه آمیزش اضافه کند. این پلاستیک نرم‌شده، پس از آن تحت یک شرایط شدیداً کنترلی و دقیق، با فشار بالا به درون یک قالب فولادی پیچیده تزریق می‌شود. قالب فولادی، پلیمر نرم و ذوب‌شده را به شکل مدنظر، یعنی درب بطری، تبدیل می‌کند. پس از اینکه این شکل قالب‌گیری‌شده طی یک فرآیند نرمال و مناسب، سرد و سخت شود، قالب گشوده شده و درب‌ها از خط تولید خارج می‌شوند. پس از این برخی مکانیسم‌های نظارتی و اصلاحی، درب‌های استاندارد و غیر استاندارد را به نحو مناسبی تفکیک می‌کنند.

پس چرا از درب بطری آب‌بند استفاده می‌شود؟

معمولاً عامه مخاطبان پس از مواجهه با این موضوع که اساساً درب بطری آب‌بند نرم‌تر و بی‌کیفیت‌تر است، این پرسش را مطرح می‌کنند که از اساس چرا باید تولید شود؟ یا به عبارتی دیگر چرا باید یک محصول با کیفیت، ثبات و مقاومت کمتر مورد استقبال تولیدکنندگان مواد غذایی و مایعات قرار گیرد. در پاسخ باید گفت که در کنار نقطه ضعف درب آب‌بند در سفتی و فیکس بودن، باید نقطه قوت آن را نیز در نظر گرفت. درب آب‌بند نسبت به درب گازبند ارزان‌تر است! پس لزومی ندارد که برای محافظت از مایعاتی که بدون گاز هستند و حفظ گاز آن‌ها الزامی ندارد، هزینه بیشتری بپردازیم. به همین خاطر حتی با وجود مقاومت و سختی کمتر، این درب‌ها کاربرد خاص خود را حفظ کرده و مشتریان خود را دارند.

چه استانداردی در تولید درب بطری رعایت می‌شود؟

در تولید درب بطری مرغوب، ده‌ها استاندارد مختلف و قاعده کلیدی اهمیت دارند. به نحوی که شاید پرداختن به همه آن‌ها اصلاً در حوصله متن نباشد. اما با این حال قصد داریم تا برخی از موارد اصلی و کلیدی در این پروسه را در کنار هم مرور کنیم. پیش از ورود به بحث و برشمردن موارد موجود، اشاره به یک نکته خالی از لطف نیست. دقت داشته باشید که این قسم از فرآیندهای تولید، شامل دو دسته از استانداردهای اصلی می‌شوند. استانداردهای دسته اول، مجموعه قواعد نظارتی هستند که به منظور تأیید کیفیت محصول الزامی تلقی می‌شوند. به عنوان مثال استفاده از یک پلاستیک با دفعات بالای بازیافت، ممکن است مورد تأیید نهادهای نظارتی از جمله بهداشت و اصناف نباشد. اما دسته دوم استانداردها، در اصل قواعدی هستند که به تجربه تولیدکنندگان ایجاد شده و برای تولید یک محصول باکیفیت‌تر کاربردی هستند. رعایت استانداردهای دوم، مورد تأکید و نظارت بخش‌های رسمی و قانونی نیست و صرفاً برای افزایش کیفیت محصول الزامی هستند. ابتدا به برخی استانداردهای دسته اول بپردازیم.

استانداردهای نظارتی و قانونی در تولید درب بطری

• استاندارد ملی ایران شماره 6621
• استاندارد ملی ایران شماره 1-6665
• استاندارد ملی ایران شماره 1-6980

این موارد صرفاً برخی از استانداردهای موجود در رابطه با تولید این محصول هستند اما قطعاً می‌توان استانداردهای بیشتری نیز نام برد. به عنوان مثال می‌توان به استانداردهای شماره 1728 و 2217 نیز اشاره کرد. رعایت این دسته از استانداردها برای تولید یک محصول استاندارد و دستیابی به مهر تأیید نهادهای نظارتی، الزامی است. با مطالعه متن این استانداردها می‌توانید متوجه شوید به طور مستقیم به پروسه‌های تولید درب بطری ارتباط داشته و قواعد روشنی را در رابطه با آن‌ها تدوین کرده‌اند.

استانداردهای دسته دوم

اما استانداردهای دسته دوم، که پیش‌تر به ذکر توضیحاتی در مورد آن‌ها پرداختیم، بیشتر بر ویژگی‌های فنی و تخصصی در عملکرد درب بطری نظارت دارند. برای هر یک از وجوه عملکرد یک درب، فاکتورها و معیارهای روشنی مشخص شده که با استفاده از آن‌ها می‌توان اطلاعات دقیقی در رابطه با کیفیت و عملکرد بدست آورید. برخی از این فاکتورها به شرح زیر هستند. نیاز به ذکر است که این فاکتورها را می‌توان در دو دسته فیزیکی و مکانیکی قرار داد. البته پرداختن به تمایزهای این دو دسته و بررسی جدا از هم آن‌ها در حوصله متن نیست؛ لذا در این لیست، بدون تفکیک برخی از فاکتورهای مؤثر در استانداردهای دسته دوم را ذکر می‌کنیم. هرچند در بخش بعدی به انضمام این موضوع را بررسی می‌کنیم.

• میزان نشتی مایع
• میزان نشتی گاز
• مقاومت در برابر ضربه
• گشتاور مورد نیاز برای باز و بسته شدن
• مقاومت در برابر انتقال بو، مزه و رنگ در تماس با مایع
• قطر، ارتفاع داخلی و خارجی و اختلاف ضخامت بین لبه‌های بیرونی و درونی

درب بطری مرغوب چه نشانه‌هایی دارد؟

نشانه‌های یک درب بطری مرغوب را می‌توان به دو دسته متمایز تقسیم کرد؛ نشانه‌های فیزیکی و نشانه‌های مکانیکی. دسته اول نشانه‌ها که تحت عنوان نشانه فیزیکی شناخته می‌شوند، بیشتر بر ساختار و خصوصیات ظاهری درب بطری تمرکز دارند. به نحوی که بدون در نظر گرفتن کارکرد درب، صرفاً وضعیت و ساختار کلی آن را مورد بررسی قرار می‌دهند. اما دسته دوم نشانه‌ها که به آن‌ها نشانه مکانیکی گفته می‌شود، بر نحوه عملکرد درب بطری و شیوه تعامل آن با خود بطری می‌پردازند. این نشانه میزان سهولت و بی‌نقص بودن درب در باز و بسته شدن را بررسی می‌کنند. حال اجازه دهید این نشانه‌ها را به تفکیک بررسی کنیم.

نشانه‌های فیزیکی درب مرغوب

• سلامت ظاهری و نبود هیچ‌گونه سوراخ یا منفذ قابل مشاهده در سطح بدنه
• نبود نقص در شیوه طراحی محصول به نوعی که فرضاً فاقد تقارن نبوده یا مواد توازن خود را از دست داده باشند.
• پیروی دقیق درب بطری از استانداردهای اعلامی برای سایزها و ابعاد؛ به نحوی که قطر داخلی، قطر خارجی، ارتفاع، ضخامت و اختلاف ضخامت بین نواحی مختلف، کاملاً با دهانه(Neck) پت پریفرم استاندارد همخوانی داشته باشد. به‌علاوه باید تقارن ساختار به دقت بررسی شود.
• طراحی رزوه‌ها و پله‌بندی آن‌ها باید به نحوی باشد که با رزوه‌های یک دهانه(Neck) استاندارد جفت‌وجور بوده و فاقد فاصله یا چسبیدگی بیش از حد باشد. وجود نقض در این بخش، اصطلاحاً رد کردن رزوه را به همراه دارد.

نشانه‌های مکانیکی درب مرغوب

• گشتاور باز و بسته شدن درب بطری باید در حد مناسبی باشد. به نحوی که بستن آن به صورت روان انجام شده و نیازمند نیروی زیادی نباشد. در نقطه مقابل نیز در عین کیپ و سفت بودن، باز کردن درب بطری فرد را به زحمت نیندازد. سهولت در باز و بسته شدن درب، یکی از مهم‌ترین نشانه‌های مکانیکی یک محصول خوب است.
• درب بطری مرغوب فاقد هرگونه نشتی در برابر فشار مایع است. به گونه‌ای که بطری حتی در حالت برعکس و در مواجهه با فشار عمودی مایع نیز نباید کمترین نشتی از خود نشان دهد.
• غیرفابل نفوذ بودن در برابر گاز نیز اهمیت زیادی دارد. اگر دربی که انتخاب می‌کنید برای بطری محصولات گازدار است، باید این بخش با دقت بیشتری مورد بررسی قرار گرفته و در طول زمان‌های طولانی تعیین شود. میزان افت فشار گاز محلول‌های گازدار، بر مبنای زمان سپری‌شده قابل تست و بررسی است.
• درب بطری مرغوب همچنین در برابر فشار عمودی از بیرون و ضربه شدید، باید مقاومت کافی از خود نشان داده و با ترک، برش یا شکستگی مواجه نشود. البته معمولاً حد منطقی و استانداردی برای نیرو تعیین خواهد شد زیرا اساساً توان مقاومت درب، تا سقف معینی است. هر قدر سقف پذیرش نیرو و ضربه بالاتر باشد، محصول انتخابی مرغوب‌تر است.

نکته‌های طلایی خرید درب بطری چیست؟

اما اگر در صدد یافتن نکته‌های طلایی و معیارهایی کاربردی برای خرید درب بطری هستید، توجه شما را به این بخش جلب می‌کنیم. ما در این بخش قصد داریم تا در قالب یک جمع‌بندی کلی، ضمن مروری کلی بر محتویات این یادداشت، یک جمع‌بندی در مورد نکات طلایی داشته باشیم. اما چه نکاتی برای موفقیت در خرید درب بطری، اهمیت دارند؟

ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی درب بطری مرغوب را فراموش نکنید

اولین و اصلی‌ترین نکته‌ای که بر آن تأکید داریم، مرور و معیار قرار دادن نکات مندرج در بخش پیشین است. برای اینکه بتوانید یک محصول باکیفیت خریداری کرده و خیال خود را از بابت کیفیت بسته‌بندی محصولات خود راحت کنید، دقت به فاکتورهای فنی و تخصصی بسیار مهم است. این فاکتورها کمک می‌کنند تا تحت هر شرایطی، بدون افتادن در دام انتخاب غلط، بهترین محصول را خریداری کنید.

سطح و نوع نیازمندی‌های خود را به دقت بررسی کنید

یکی از نکات طلایی در خرید این قسم محصولات، دقت به نیازمندی‌های شخصی است. در عمل شما با اطلاع از سطح و نوع نیازمندی‌های خود می‌توانید درب‌های بطری ایده‌آل را یافته و از سردرگمی در انتخاب اجتناب کنید. فراموش نکنید که به هر حال درب‌های بطری در چند نوع، دسته و گونه تولید و عرضه می‌شوند؛ این شما هستید که باید بسته به نیاز خود از میان آن‌ها انتخاب کنید. انتخاب کنید که گرید کیفی بطری‌های پلاستیکی شما چگونه است، قرار است از چه مایعی حفاظت کند و مثلاً ابعاد ایده‌آل شما چگونه هستند. در صورت اطلاع از این موارد و درک نیازمندی‌های خود یک گام مهم در خرید درب‌های بطری برداشته‌اید.

دقت به گواهینامه‌های رسمی و استانداردهای قانونی

بهتر است محصولی را انتخاب و خریداری کنید که استانداردهای رسمی و کاربردی با حوزه تولید بطری‌های پلاستیکی را داشته باشد. معمولاً تولیدکنندگان معتبر و باسابقه این حوزه در عین دقت به موارد تجربی و تخصص در تولید، گواهی‌های رسمی و استانداردهای مصوب این حوزه را اخذ کرده و از این طریق به حقوق مشتریان خود احترام می‌گذارند. هرچند لزوماً داشتن استانداردها و گواهی‌های رسمی، به معنی باکیفیت بودن یک محصول نیست اما به هر حال اخذ آن‌ها تا حد زیادی اطمینان‌بخش است.

خرید از مراکز تولید عمده و معتبر

ضمن در نظر گرفتن تمام جوانب فنی و ساختاری، فراموش نکنید که انتخاب یک تولیدکننده و فروشنده معتبر بسیار مهم است. به هر حال واقعیت نشان می‌دهد که بخشی از موفقیت شما در خرید درب بطری یا هر محصول دیگه‌ای، وابسته به تعهد و مسئولیت‌پذیری تولیدکننده است. برخی فاکتورها به‌سادگی قابل بررسی و تأیید نیستند و تنها مبنای شما برای تأیید و پذیرش آن‌ها اعتماد به فروشنده است. پس از فروشنده‌ای خریداری کنید که از هر حیث قابل اعتماد باشد. به‌علاوه اگر بتواند قیمت‌های عمده و رقابتی را در اختیار شما قرار دهد، تمام معیارهای یک خرید موفق را بدست آورده‌اید.